Hoe staat Nederland ervoor?

Emissies industrieclusters

In 2022 stootte de industrie 49,8 Mton CO2-eq. aan broeikasgasemissies uit. Dit is een daling van 4,2 Mton ten opzichte van 2021, die grotendeels voorkomt uit de daling van productie in de chemische industrie ten gevolgen van de gestegen aardgasprijzen. Deze uitstoot is geconcentreerd rond de vijf grote industrieclusters:

• Rotterdam-Moerdijk
• Noordzeekanaalgebied
• Zeeland/West-Brabant
• Noord-Nederland
• Chemelot

Deze clusters zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor ongeveer 90 procent van de uitstoot van de industrie die voornamelijk afkomstig zijn uit de (basis) industrie (zoals de chemie, staal en raffinage sector). Cluster zes bevat de overige industrie die o.a. bestaat uit ruim 200 bedrijven die onder de CO2-heffing vallen en verspreid zijn over het land. Dit betreft voornamelijk bedrijven in sectoren zoals de voedingsmiddel- en papierindustrie.

Emissie-intensiteit Nederlandse industrie

De Nederlandse industrie stoot voor haar toegevoegde waarde (emissie-intensiteit) en productievolume relatief veel broeikasgassen uit in vergelijking met andere landen. Hoewel de emissie-intensiteit van de (klimaatsector) industrie in Nederland afneemt over de periode 2015 tot 2021, blijft Nederland ruim achter bij de top-10-landen met de laagste emissie-intensiteit, ook wanneer er wordt gecorrigeerd voor de structuur van de Nederlandse industrie.

Ook op installatie niveau blijkt dat Nederlandse industriële installaties relatief uitstootintensief zijn vergeleken met hun concurrenten in andere Europese landen. Van de 282 bedrijven uit Nederland die zijn meegenomen in het onderzoek van de emissieautoriteit (NEa), presteert acht procent beter dan het benchmarkniveau (de tien procent meest CO2-efficient presterende installaties van Europa).

Milieu-investeringen

Om de Nederlandse industrie te verduurzamen zijn investeringen nodig in systemen, technieken en apparaten die bijdragen aan broeikasgasemissie-reductie, een beter milieu en/of duurzaam grondstof- en energieverbruik. In 2020 investeerden bedrijven in de nijverheid (excl. bouw) en energie bijna 2,9 miljard euro in milieu. In de klimaatsector industrie betrof dit 562 miljoen euro in 2020. De afgelopen jaren steeg het aandeel milieugerelateerde investeringen (in de totale investeringen) van 3,2 procent in 2015 naar 5,6 procent in 2020. Veel investeringsbeslissingen omtrent verduurzaming vinden in of voor 2025 plaats, waardoor milieu-investeringen naar verwachting gaan toenemen.

Ontwikkeling nieuwe technieken

De verduurzaming van de industrie resulteert ook in nieuwe bedrijvigheid en zet aan tot innovatieve oplossingen die kansen biedt om de industriële concurrentiekracht te versterken. Zo worden technieken ontwikkeld om duurzamer om te gaan met grondstoffen en energie, om circulariteit te bevorderen en tegelijkertijd emissies en de negatieve effecten op de leefomgeving van de industrie te verminderen. In 2022 zijn 44 installaties opgeleverd (met steun vanuit het innovatie-instrumentarium) die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van de nieuwe duurzame industrie. In 2021 waren dit er 73.