3. Verdiepende analyses

Actuele ontwikkeling gebruikers steunmaatregelen

In de tweede rapportage geeft het CBS ook inzicht in de omzetontwikkeling in het eerste kwartaal 2020 ten opzichte van eerste kwartaal 2019. De gebruikers van steunmaatregelen hebben in de eerste drie maanden van dit jaar gemiddeld vaker een omzetdaling van 5% of meer gehad dan niet gebruikers. Dat is zeker het geval bij de bedrijven met een TOGS. Gemiddeld genomen had 52% van de bedrijven met een TOGS in het eerste kwartaal van 2020 een omzetdaling, tegen 40% van de bedrijven zonder een TOGS. De verschillen tussen bedrijven met en zonder belastinguitstel in omzetontwikkeling zijn minder substantieel.

Enkel- en meervoudig gebruik steunmaatregelen

Bedrijven kunnen van meer steunmaatregelen tegelijkertijd gebruik maken. Tot en met 31 juli 2020 maakten gemiddeld genomen 40 procent van de bedrijven met 2 of meer werkzame personen (wp) gebruik van minstens een van de steunmaatregelen. De bedrijven in de grootteklasse met 10 tot 50 werkzame personen maakten met 58% relatief het vaakst gebruik van de regelingen. Bij meer dan de helft van de keren betreft het hier twee of meer regelingen. Van de drie grote steunmaatregelen – te weten NOW-1, TOGS en uitstel van betaling van belastingen - werd de NOW-1 het meest gebruikt. Onder de bedrijven die gebruik maken van meerdere regelingen komt de combinatie NOW-1 en TOGS het vaakst voor. Tot slot, de bedrijven met 1 wp laten we hier buiten beschouwing om vertekening te voorkomen. Speciaal voor deze bedrijven is er de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Van deze regeling zijn echter de gegevens nog niet beschikbaar.

Productiviteit gebruikers steunmaatregelen

Hoewel verder onderzoek volgt, lijken de gebruikers van de TOGS en uitstel belastingen  - afgaand op hun omzet per baan (peildatum 2019) - het minder productieve deel van de bedrijven in de doelgroep in vergelijking met de niet-deelnemers in de doelgroep. Dit geldt vanuit zowel het sector-, grootteklasse- als het leeftijdsprofiel. Zo waren de TOGS-gebruikers in de horeca in 2019 zo’n 40% minder productief dan de niet-deelnemende bedrijven in hun branche.

Liquiditeit en solvabiliteit

Op basis van de financiële gegevens over 2018 heeft het CBS de liquiditeit en solvabiliteit berekend van mkb-bedrijven die gebruik maken van minimaal 1 regeling. De liquiditeit geeft aan in welke mate een onderneming kan voldoen aan haar lopende financiële verplichtingen. De solvabiliteit geeft aan of een bedrijf al haar schulden kan terugbetalen als het stopt of failliet gaat.

Zowel de hoogte van de liquiditeit als die van de solvabiliteit zien er in 2018 gemiddeld genomen gezond uit. De liquiditeit van mkb-bedrijven die gebruik maken van minstens 1 regeling ligt voor het totaal op 129,5. Dit impliceert dat er in 2018 bijna 30 procent meer (liquide) middelen waren dan de lopende financiële verplichtingen. Met gemiddeld 41 procent lag de solvabiliteit ook op een niveau wat door experts als gezond wordt betiteld. Hierbij is wel aangetekend dat het hier om 2018 gaat, wat nog een goed economisch jaar was. Verder valt op dat de beide financiële ratio’s in 2018 zo’n 10 procent lager liggen dan de financiële ratio’s van mkb-bedrijven die geen gebruik maken van de regelingen.