Het Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten investeert in hoogwaardige faciliteiten voor onderzoek die van belang zijn voor het ontwikkelen van innovatieve producten en diensten. Hoogwaardige onderzoeksfaciliteiten dragen bij aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor onderzoekers en innovatieve bedrijven.

In het kort

  • Het is een regeling waarmee in 2016 en 2017 middelen zijn toegekend ter financiering van onderzoeksfaciliteiten. 
  • Er is 82,8 miljoen euro aan investeringen in onderzoeksfaciliteiten mee ondersteund.
  • Er heeft 20,1 miljoen euro aan financiering plaatsgevonden met het instrument.
  • Inmiddels is 2,5 miljoen euro van het krediet terugbetaald (peildatum 18 september 2025).

Hoe werkt het?

Het Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten werkt met renteloze leningen die terugbetaald moeten worden.

Om welke bedragen gaat het?

Voor verslagjaar 2024 stond er op de ontwerpbegroting 2026 van het ministerie van Economische Zaken 0 euro aan uitgaven voor dit instrument. In 2022 zijn de uitgaven aan dit instrument voltooid. De regeling levert nog ontvangsten op vanwege terugbetalingen van leningen. In 2024 bedroegen de ontvangsten 200.000 euro.  

Wie profiteren ervan?

De volgende organisaties kwamen in aanmerking voor dit krediet :

  • Universiteiten.
  • Hogescholen.
  • Overige onderzoeksorganisaties.
  • Een rechtspersoon die (mede) door een onderzoeksorganisatie, universiteit of hogeschool is opgericht (of nog op te richten).

Wat heeft het opgeleverd?

  • Er is voor 82,8 miljoen euro aan investeringen in hoogwaardige onderzoeksfaciliteiten ondersteund met de regeling.
  • 20,1 miljoen euro hiervan bedroeg financiering (lening) uit het Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten.
  • 2,5 miljoen euro van het krediet is terugbetaald (peildatum 18 september 2025).
  • In 2023 heeft een evaluatie van het instrument plaatsgevonden, als onderdeel van een bredere evaluatie van instrumenten binnen het onderzoeksdeel van het Toekomstfonds. Daaruit bleek dat leningen minder geschikt zijn als financieringsinstrument voor onderzoeksfaciliteiten bij onderzoeksinstellingen. Hierdoor is de regeling beperkt benut door deze organisaties. Inmiddels is er het instrument Faciliteiten Toegepast Onderzoek (FTO), waarmee investeringen in onderzoeksfaciliteiten voor toegepast onderzoek (bij TO2-instellingen en Rijkskennisinstellingen) worden gefinancierd zonder terugbetalingsvereiste.

Uitgelokte investeringen in onderzoeksinfrastructuur, t/m 2024 (€ mln)