Toepassing van nieuwe technologieën maakt nieuwe oplossingen mogelijk. Breed toepasbare technologie kan doorslaggevend zijn om baanbrekende vernieuwing te realiseren in verschillende sectoren. Investeren in breed toepasbare technologie draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen en structurele economische groei.

In het kort

  • Deze begrotingspost is in 2019 voor het eerst geopend.
  • In 2020 en 2021 is budget toegewezen aan twee nationale onderzoeksprogramma’s op het gebied van kunstmatige intelligentie en quantumtechnologie.
  • Vanaf 2023 hebben overboekingen plaatsgevonden naar het SBO-instrument.
  • Vanaf 2025 zijn er middelen overgeboekt voor internationale samenwerking op het terrein van sleuteltechnologieën via het nieuwe instrument TechBridge.

Hoe werkt het?

Toepassing van nieuwe technologieën maakt nieuwe oplossingen mogelijk, nu en in de toekomst. Een sleuteltechnologie is een technologie die breed toepasbaar is en doorslaggevend om baanbrekende innovaties te realiseren in andere sectoren.

Bijvoorbeeld:

  • Speciale sensoren die kunnen worden ingezet in de landbouw om nauwkeurig te meten hoeveel water, voeding en licht een gewas nodig heeft om succesvol te groeien met zo min mogelijk verspilling.
  • Lasertechnieken waarmee artsen hun patiënten zo precies mogelijk kunnen opereren met minder complicaties en sneller herstel.
  • Kunstmatige intelligentie (AI).
  • Quantum computing om grote hoeveelheden gegevens te verwerken, interpreteren en nieuwe oplossingen in beeld brengen.

Investeren in sleuteltechnologie levert een bijdrage aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen als toegankelijkheid van de zorg of transitie naar een klimaatneutrale circulaire economie. Ook kan het de concurrentiekracht van bedrijven en de Nederlandse economie versterken.

Samen met onderzoeksinstellingen en bedrijven investeert het kabinet als onderdeel van het missiegedreven innovatiebeleid in concrete, kansrijke meerjarige programma’s rond de sleuteltechnologieën zoals kwantumtechnologie en kunstmatige intelligentie.

In 2019 werd  de begrotingspost ‘Economische ontwikkeling en technologie’ geopend, voor investeringen door de overheid ter versterking van prioritaire onderzoeksprogramma’s en ecosystemen op het gebied van sleuteltechnologieën in Nederland. Daarmee draagt de overheid bij aan het verdienvermogen op de lange termijn en potentiële oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen van Nederland.

Vanaf 2025 zijn er middelen vanuit de begrotingspost ‘Economische ontwikkeling en technologie’ overgeboekt naar de begrotingspost ‘Internationaal innoveren’. Vanuit die begrotingspost worden ze ingezet voor het nieuwe instrument TechBridge, dat gericht is op internationale samenwerking op het terrein van sleuteltechnologieën die geprioriteerd zijn binnen de Nationale Technologiestrategie.

Om welke bedragen gaat het?

  • In 2020 en 2021 is budget toegewezen aan twee nationale onderzoeksprogramma’s op het gebied van kunstmatige intelligentie en kwantumtechnologie.
  • In 2020 is er ten laste van dit instrument 2,1 miljoen euro uitgegeven aan de nationale onderzoeksprogramma’s, in 2022  6,7 miljoen euro en in 2022  6,2 miljoen.
  • Daarnaast zijn er vanuit het budget overboekingen naar andere instrumenten en naar het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap  geweest ten behoeve van de ontwikkeling van sleuteltechnologieën.
  • Vanaf 2023 zijn er ook middelen overgeboekt naar het SBO-instrument
  • Voor verslagjaar 2024 stond er op de ontwerpbegroting 2026 van het ministerie van Economische Zaken 21 duizend euro aan uitgaven voor dit instrument.

Wie profiteren ervan?

De middelen worden ingezet voor (meerjarige) samenwerking tussen overheden, bedrijven en/of kennisinstellingen in nationaal of internationaal verband.