De PPS-Innovatie is een subsidie voor privaat-publieke samenwerking (PPS) tussen bedrijven en onderzoeksorganisaties. Met de PPS-Innovatie wil het ministerie van Economische Zaken (EZ) ontwikkeling, verspreiding en innovatie van hoogwaardige kennis op de Kennis- en Innovatieagenda’s (KIA) stimuleren.

In het kort

  • Vanaf 2024 is de regeling aangepast, waarbij Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) een budget toegekend krijgen waarmee onderzoeksactiviteiten gefinancierd kunnen worden.
  • Wanneer bedrijven investeren in R&D-projecten uitgevoerd in samenwerking met onderzoeksinstellingen die aansluiten bij de Kennis- en Innovatie Agenda’s (KIA’s), kunnen zij tot wel 60 procent van deze kosten gesubsidieerd krijgen.
  • In 2024 behoort 47 procent van het aantal deelnemers aan de projecten waaraan PPS Innovatiesubsidie is verleend, tot het mkb. 
  • De voorganger van de PPS-Innovatie is de PPS-toeslagregeling. De PPS-toeslagregeling is in 2021 geëvalueerd. Naar aanleiding van de evaluatie is de regeling gewijzigd naar de PPS-innovatie.

Hoe werkte de PPS-toeslagregeling?

Een PPS bestaat minimaal uit één onderzoeksinstelling en één ondernemer. Wanneer bedrijven investeren in onderzoek en ontwikkeling van een onderzoeksorganisatie, legt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat daar een subsidie van 30 procent van het geïnvesteerde bedrag bij.

  • Voor elk R&D-project onder een domein van één van de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) kan de PPS-toeslag worden aangevraagd.
  • Het privaat geïnvesteerde bedrag bepaalt de grondslag voor de hoogte van de toeslag.
  • Elk TKI-domein bepaalt uiteindelijk hoe de subsidie wordt verdeeld over de verschillende PPS-projecten.

De PPS-toeslag werd ingevoerd in 2013 en bedroeg toen 25 procent. In 2018 is de PPS-toeslag verhoogd naar 30 procent.

Hoe werkt de PPS-Innovatieregeling?

Per 2024 is de regeling aangepast naar PPS-Innovatie en is er een  nieuwe werkwijze in werking getreden.

  • In de nieuwe systematiek zijn onder meer subsidieplafonds per TKI, dus per sector, geïntroduceerd.
  • In de tweede plaats zijn er meer concrete eisen gesteld aan het programma dat TKI’s moeten indienen bij de aanvraag voor PPS-programmasubsidie. In het verlengde daarvan zijn TKI’s verplicht om binnen anderhalf jaar na de start van het PPS-programma vast te stellen voor welke samenwerkingsprojecten ze de toegekende PPS-programmasubsidie willen aanwenden, en ook binnen die anderhalf jaar concrete informatie te verstrekken over die samenwerkingsprojecten aan de minister (RVO).
  • In de derde plaats is de PPS-projecttoeslag afgeschaft.

Tot slot zijn de maximale steunintensiteiten voor fundamenteel onderzoek en voor niet-economische activiteiten verlaagd van 100 procent naar 80 procent. Verder is het mogelijk gemaakt voor TKI’s om aanspraak te maken op een in de algemene groepsvrijstellingsverordening voorziene ophoging (‘top-up’) van de steunintensiteiten voor industrieel onderzoek en voor experimentele ontwikkeling naar 60 procent en respectievelijk 40 procent, mits aan de specifieke eisen voor toepassing van die top-up, als vervat in de algemene groepsvrijstellingsverordening, is voldaan.

Om welke bedragen gaat het?

  • Vanaf 2020 neemt de inzet van zowel PPS-toeslag als private bijdragen aanzienlijk toe.
  • Naast de gebruikelijke private bijdragen en de PPS-toeslag spelen ook andere subsidies een rol. In veel gevallen zullen dat Europese subsidies zijn of bijdragen van NWO.
  • Voor verslagjaar 2024 stond er op de ontwerpbegroting 2026 van het ministerie van Economische Zaken 155 miljoen euro aan uitgaven voor het instrument PPS Innovatie in combinatie met nog doorlopende uitgaven op grond van de PPS-toeslagregeling.

Projecten met PPS-Innovatiesubsidie (omvang en wijze van financiering), 2024 (€ mln)

Bron: TKI's

Projecten met inzet van PPS-toeslag (omvang en wijze van financiering), 2020-2024 (€ mln)

Bron: TKI's

De PPS-toeslag-regeling liep tot en met 2023. Toegekende toeslag moet binnen vijf jaar ingezet worden. Daarom kan PPS-toeslag tot en met 2028 ingezet worden.

Wie profiteren ervan?

  • Gemeten vanaf 2020 behoort 47 procent van het aantal deelnemers aan de projecten waarop PPS-toeslag is ingezet, tot het mkb. In 2024 behoort eveneens 47 procent van de PPS-I-deelnemers tot het mkb.
  • Opvallend is dat vooral de universiteiten relatief meer PPS-toeslag hebben ontvangen de afgelopen jaren. Dit komt onder andere omdat universiteiten de mogelijkheden van de regeling beter hebben benut.
  • Met de introductie van de PPS-Innovatieregeling en de daaruit volgende aanpassingen van de subsidiepercentages is de verwachting dat het percentage mkb dat gebruik maakt van de regeling, zal toenemen.

Deelnames aan PPS-I-projecten naar type deelnemers, 2024

Bron: TKI's

Deelnames aan PPS-toeslag-projecten naar type deelnemers, 2020-2024

Bron: TKI's

PPS-I-subsidie naar ontvangende partij, 2024 (€ mln)

Bron: TKI's

Meerjarig ingezette PPS-toeslag naar ontvangende partij, 2020-2024 (€ mln)

Bron: TKI's

Wat heeft het opgeleverd?

Een evaluatie van de PPS-Innovatieregeling staat gepland voor 2026.