Nationaal Groeifondsprojecten

In het kort

• De middelen voor de projecten zijn afkomstig uit een aparte begroting van het NGF.
• Het kan daarbij gaan om projecten die door departementen zijn ingediend, in samenwerking met andere partijen zoals bedrijven en kennisinstellingen. In dat geval wordt gesproken over de departementale route.
• Ook kan het gaan om projecten die consortia rechtstreeks hebben ingediend, via de zogenoemde subsidieroute.
• Definitief toegekende bedragen via de departementale route zijn overgeboekt naar de begrotingen van de betreffende departementen.
• Op de B&I-begroting staan elf NGF-projecten, met een totaal aan definitief toegekende bedragen van 2,7 miljard euro.
• Met name bedrijven en kennisinstellingen zetten de middelen in voor de uitvoering van de projecten.
• Beoogde effecten op duurzame economische groei zijn op langere termijn te verwachten.

Hoe werkt het?

Het NGF is een initiatief van de ministeries van Economische Zaken en Financiën. Zij beheren gezamenlijk het fonds namens het kabinet. Een aanvraag heeft een minimale omvang van 30 miljoen euro.

Een onafhankelijke commissie beoordeelt projecten en geeft zwaarwegend advies aan de fondsbeheerders over het beschikbaar stellen van middelen aan projecten. Het kabinet besluit of aan projecten in de departementale route geld wordt toegekend. De commissie kijkt naar het verwachte effect op de langetermijngroei van de Nederlandse economie en weegt de maatschappelijke voor- en nadelen.

Er hebben drie aanvraagrondes plaatsgevonden. Aanvankelijk waren vijf aanvraagrondes voorzien. In het hoofdlijnenakkoord van de coalitie is besloten om de vierde en vijfde ronde te laten vervallen. In de eerste twee rondes betrof het enkel projecten die via de departementale route werden ingediend. In de derde ronde is er de Subsidieregeling NGF bijgekomen, waarbij consortia de aanvragen rechtstreeks bij RVO indienden.

Definitief toegekende bedragen voor projecten die via de departementale route zijn ingediend, komen op de begrotingen van de indienende departementen. Daarnaast staan er nog voorwaardelijk toegekende bedragen en reserveringen voor projecten op de begroting van het NGF. Bij omzettingen naar definitieve toekenningen worden deze ook overgeboekt naar begrotingen van departementen.

Verdere informatie, waaronder ook de adviesrapporten van de adviescommissie NGF, is te vinden op de website van het Nationaal Groeifonds.

Hoeveel werd geïnvesteerd?

Uitgaande van de stand in september 2024, is inmiddels voor een bedrag van 6,2 miljard euro definitief toegekend aan projecten die via de departementale route zijn ingediend en voor een bedrag van 141 miljoen euro aan projecten die via de Subsidieregeling NGF zijn ingediend. Voor een bedrag van 2,7 miljard euro zijn het projecten op de B&I-begroting. Het betreft hier elf projecten.

Onderstaande tabel geeft de definitief toegekende bedragen voor de projecten op de B&I-begroting weer. Met uitzondering van één project zijn dit projecten op het terrein van Onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Het project op het terrein van Kennisontwikkeling is Opschaling publiek private samenwerking in het beroepsonderwijs. Drie van de elf projecten gaan met ingang van het begrotingsjaar 2025 over naar de begroting van het Ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG). Dat zijn Circular Plastics NL, GroenvermogenNL en Biobased Circular. De middelen komen verspreid over een lange periode, lopend tot en met  2030, tot uitdrukking in uitgaven (op kasbasis) op de begrotingen van EZ en KGG.

Naast de definitieve toekenningen is er voor een bedrag van 776 miljoen euro aan voorwaardelijke toekenningen en voor een bedrag van 374 miljoen euro aan reserveringen voor projecten gerelateerd aan de B&I-begroting. Die bedragen zijn ook gespecificeerd in de getoonde tabel. In alle gevallen zijn het projecten waaraan eerder al definitieve toekenningen zijn verstrekt. Daaronder bevinden zich ook de drie projecten die met ingang van het begrotingsjaar 2025 overgaan naar de begroting van KGG.

Wie profiteren ervan?

In de departementale route worden de definitief toegekende bedragen overgeboekt naar de begrotingen van de departementen. Deze middelen vloeien vervolgens via verschillende beleidsinstrumenten naar relevante partijen die een bijdrage leveren aan de doelen van het project. Dit zijn onder andere de consortia van partijen die het projectvoorstel samen met het departement hebben helpen ontwikkelen. Door de programmatische aanpak van veel NGF-projecten profiteren in veel gevallen ook andere partijen in het betreffende ecosysteem van de NGF-middelen, zoals mkb-bedrijven en onderzoekers.

Voorbeelden van projecten

Zie voor een beschrijving van projecten, waaronder alle projecten die op de B&I-begroting geboekt zijn: ‘Overzicht lopende projecten’ op de website van het Nationaal Groeifonds.