Weerbaar Europa en sterkere Nederlandse regio’s
De overheid draagt bij aan een weerbaar Europa en het versterken van de Nederlandse regio’s om de nationale doelen te realiseren. Dat gebeurt door gerichte bijdragen aan Europese en regionale programma’s en door samenwerking bij Europese beleidsopgaven van nationaal belang.
Wat is onze ambitie?
Onze ambities voor dit strategisch doel:
- Alle Nederlandse provincies behoren tot de top-30 van de meest competitieve regio’s in de EU (waarvan zes bij de top-10);
- Geen enkel Nederlands COROP-gebied heeft een Bruto Binnenlands Product (bbp) per hoofd van de bevolking onder het EU-gemiddelde.
In 2023 vallen nog drie provincies buiten de top-30 van de meest competitieve regio’s in de EU (Groningen, Friesland en Zeeland). Vijf Nederlandse provincies staan in de top-10.
Een aanzienlijk deel van vooral de noordelijke COROP-gebieden heeft in 2023 nog een bbp onder het EU-gemiddelde. Meer over positie van Nederlandse regio’s qua arbeidsproductiviteit.
Nederlandse provincies in de Regional Competitiveness Index 2023 (EU27=100)
Provincie | Index 2022 |
---|---|
Utrecht | 151,1 |
Zuid-Holland | 142,5 |
Noord-Brabant | 140,6 |
Noord-Holland | 140,6 |
Flevoland | 140,6 |
Gelderland | 135,7 |
Limburg | 131,4 |
Overijssel | 125,5 |
Groningen | 120,2 |
Drenthe | 119,3 |
Zeeland | 118,6 |
Friesland | 117 |
Bruto Binnenlands Product (bbp) per COROP-regio, 2020 (EU27=100)
COROP naam | BBP-index 2020 |
---|---|
Oost-Groningen | 73 |
Delfzijl e.o. | 107 |
Overig Groningen | 126 |
Noord-Friesland | 92 |
Zuidwest-Friesland | 82 |
Zuidoost-Friesland | 104 |
Noord-Drenthe | 87 |
Zuidoost-Drenthe | 83 |
Zuidwest-Drenthe | 99 |
Noord-Overijssel | 119 |
Zuidwest-Overijssel | 103 |
Twente | 108 |
Veluwe | 120 |
Achterhoek | 96 |
Arnhem-Nijmegen | 112 |
Zuidwest-Gelderland | 115 |
Utrecht | 166 |
Kop van Noord-Holland | 88 |
Alkmaar e.o. | 100 |
IJmond | 95 |
Agglomeratie Haarlem | 93 |
Zaanstreek | 89 |
Groot-Amsterdam | 244 |
Het Gooi en Vechtstreek | 123 |
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek | 107 |
Agglomeratie 's-Gravenhage | 129 |
Delft en Westland | 154 |
Oost-Zuid-Holland | 100 |
Groot-Rijnmond | 138 |
Zuidoost-Zuid-holland | 113 |
Zeeuwsch-Vlaanderen | 115 |
Overig Zeeland | 103 |
West-Noord-Brabant | 131 |
Midden-Noord-Brabant | 113 |
Noordoost-Noord-Brabant | 130 |
Zuidoost-Noord-Brabant | 154 |
Noord-Limburg | 120 |
Midden-Limburg | 110 |
Zuid-Limburg | 116 |
Flevoland | 97 |
Hoe gaan we dat realiseren?
Dat doen we met de volgende tactische doelen die deels nog in ontwikkeling zijn en de komende tijd worden uitgewerkt:
- Bijdragen aan Europese programma’s voor economische veiligheid, groeivermogen en grondstofafhankelijkheid;
- Gericht regionaal samenwerken op de nationale doelen;
- Gericht internationaal samenwerken;
- De economische ontwikkelingen in Caribisch Nederland stimuleren.
Gericht samenwerken op nationale doelen
We werken samen met de regio via gezamenlijke agenda’s, regio ambassadeurs en gezamenlijke ROM’s. In de afgelopen jaren zijn er diverse samenwerkingen opgezet tussen het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en regionale overheden. Er zijn gebiedsgerichte samenwerkingen zoals de Strategische Agenda Brainport en de Economische Agenda Groningen en meer thematische samenwerkingen zoals de Retailagenda en het Kennis- en Innovatieconvenant. Daarnaast levert het Rijk in overleg met de regio’s maatwerk bij de inzet van Europese beleidsinstrumenten als Interreg, EFRO, Just Transition Fund en European Digital Innovation Hubs (EDIH’s).
Inzet regioambassadeurs
De vijf regioambassadeurs van EZK zijn de spil in de samenwerking tussen Rijk en regio. Ze signaleren kansen en knelpunten in de regio en leggen verbindingen tussen ondernemers onderling en tussen ondernemers, bestuur en wetenschap. De regiofunctie werkt twee kanten op. Enerzijds door ontwikkelingen, ambities en zorgen van de regio op de juiste plek in het ministerie aan de orde te brengen. En anderzijds door het landelijke bedrijvenbeleid in een regio uit te dragen.
Inzet regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM's)
De Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) hebben als doel om de regionale economie te versterken. Er zijn in Nederland inmiddels in totaal negen ROM’s waarin zowel Rijk als regio in deelnemen in een landelijk dekkend netwerk. De ROM’s streven naar een duurzame groei van de regionale economie en willen daarbij de werkgelegenheid stimuleren.
De (economische) ontwikkelingen in de Caribische delen van het Koninkrijk stimuleren
We zorgen dat basisvoorzieningen op orde zijn, investeren in verduurzaming en stimuleren duurzame economische ontwikkeling en ondernemerschap op Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Daarnaast werken we samen met Aruba, Curaçao en Sint Maarten aan brede economische ontwikkeling en verduurzaming aldaar.
Om welke bedragen gaat het?
In 2023 is vanuit de begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat ca. 400 miljoen euro ter beschikking die direct aan dit strategische doel zijn te koppelen.
Gerelateerde instrumenten
- Euro QCI (KD)
- Cofinanciering EFRO incl. Interreg
- EuroHPC (RVO)
- IPCEI Micro elektronica (ME2)
- Bijdrage DG B&I aan Agentschappen (HGIS)
- Bijdrage RVO (HGIS)
- Kapitaalverstrekking aan Regionale Ontwikkelings Maatschappijen
- Just Transition Fund
- Internationaal Innoveren