2. Regio's in internationaal perspectief

Vier provincies behoren tot meest innovatieve regio’s in Europa

Van de 12 Nederlandse provincies behoren er vier tot de 38 innovatieleiders van Europa: de groep van meest innovatieve regio’s van Europa. Zij scoren 20 procent of meer boven het EU-gemiddelde, zie de tabel hieronder. De provincies Utrecht (plek 18) en Noord-Brabant (plek 24) staan zelfs in de top 25. Dit blijkt uit de 2019 editie van het Regional Innovation Scoreboard, waarin de Europese Commissie de innovatiekracht van 239 regio’s uit 26 EU-landen vergelijkt. Dat gebeurt door de prestaties van deze regio’s naast elkaar te leggen aan de hand van 17 indicatoren die samenhangen met innovatie, zowel wat betreft de prestaties op het gebied van innovatie (bijvoorbeeld patenten), als de inzet op innovatie (bijvoorbeeld R&D-subsidies) en de omgeving waarin de innovatie plaatsvindt (bijvoorbeeld de aanwezigheid van kennisinstellingen).

Alle Nederlandse provincies doen het beter dan in 2011. Ook dit resultaat laat zien dat de goede internationale positie van Nederland als geheel breed gedragen wordt. Ten opzichte van het Regional Innovation Scoreboard 2017 hebben Groningen, Gelderland en Limburg wel hun status als innovatieleider verloren. Opvallend is dat alle drie de provincies ten opzichte van 2017 in verhouding iets minder hoog scoren op het gebied van marktintroductie van nieuwe en sterk verbeterde producten door het MKB, al behoren ze op deze indicator in 2019 nog steeds tot de ‘sterke’ regio’s.

Dat Nederland, in vergelijking met menig ander Europees land, sterk is in de breedte, blijkt ook uit onderstaande figuur. De figuur toont het aantal regionale innovatieleiders als percentage van het totaal aantal regio’s in een land. In het algemeen geldt dat hoe hoger het percentage is, hoe sterker een land in de breedte is. Zwitserland, gevolgd door Finland en Zweden springen er echt uit.

Sterke competitieve regio’s

Nederlandse provincies blijken volgens de laatste uitgave van de Regional Competitiveness Index (RCI) van de Europese Commissie sterk economisch concurrerend te zijn. Op deze ranglijst, die gebaseerd is op de methodiek van de Global Competitiveness Index van het World Economic Forum, scoren alle Nederlandse provincies boven het EU-gemiddelde (zie de kaart hieronder). Ze vormen een aantrekkelijke omgeving voor bedrijven (groot/klein, jong/oud) en bewoners. Het beeld van de RCI sluit aan bij dat uit het Regional Innovation Scoreboard, waarin de provincie Utrecht ook in de top van meest competitieve regio’s staat (18e plek van 239 regio’s). In de RCI scoort Utrecht met name goed op de indicatoren Infrastructuur en Hoger onderwijs en Innovatie in brede zin. Naast Utrecht behoren ook Flevoland, Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant tot de top 20 in Europa. De slechtst scorende Nederlandse provincie is Friesland (86e plek), maar deze provincie doet het ondanks haar lage score op met name het thema innovatie dus altijd nog beter dan het Europese gemiddelde. De kaart van Nederland onderaan de pagina illustreert dat. Hoe donkerder blauw des te hoger zijn de scores van de Nederland provincies in Europees perspectief.