1. Arbeidsproductiviteit per regio

De Nederlandse regio’s zijn heel productief. De verschillen in arbeidsproductiviteit tussen regio’s zijn minder groot als je rekening houdt met de regionale verschillen in sectorsamenstelling. Dit laat zien dat Nederland sterk is in de breedte.

Meeste Nederlandse regio’s heel productief

Wat betekent het als een regio productief is? Dat houdt in dat bedrijven in die regio innovatief en efficiënt zijn. Verschillen in productiviteit tussen regio’s kunnen echter ook ontstaan door verschillen in de samenstelling van de sectoren. De ene sector is nu eenmaal productiever dan de andere door hoe er geproduceerd kan worden. Zo heeft de industrie een relatief hoge arbeidsproductiviteit door de inzet van machines. Bovendien zijn er minder mensen nodig voor de productie dan bijvoorbeeld in de persoonlijke dienstverlening.

Enige verschillen tussen regio’s
Onderstaande kaart van Nederland laat de verschillen in arbeidsproductiviteit tussen regio’s zien. Voor een goede vergelijking is er hierbij van uitgegaan dat elke regio dezelfde (nationale) sectorstructuur zou hebben. Na deze correctie voor de sectorstructuur zien we dat er wel enige verschillen zijn in arbeidsproductiviteit. Twee gebieden springen er wel uit; in positieve zin valt Groot-Amsterdam op, terwijl Oost-Groningen duidelijk achterblijft.

Hoge productiviteit bij knooppunten door concentraties van bedrijven
Op de landkaart is goed te zien dat regio’s met knooppunten van belangrijke knooppunten vaak een hoge productiviteit hebben. Het gaat daarbij om de traditionele mainports: de haven van Rotterdam (regio Groot-Rijnmond) en Schiphol (Groot-Amsterdam). De afgelopen jaren neemt het relatieve belang van de Kennisas-A2 toe en zien we op deze as naast Amsterdam ook Utrecht en Brainport Eindhoven (Zuidoost-Noord- Brabant) als derde mainport oplichten met een hoge arbeidsproductiviteit. Bedrijven willen hier graag dicht bij elkaar zitten, omdat ze daar dan van bepaalde voorzieningen of elkaars nabijheid kunnen profiteren. Door deze agglomeratie-effecten versterken ze elkaar en ook de arbeidsproductiviteit in de regio.

Niveau arbeidsproductiviteit 2019 gecorrigeerd voor sectorstructuur (€ dzd per arbeidsjaar)

Niveau arbeidsproductiviteit 2019 gecorrigeerd voor sectorstructuur (€ dzd per arbeidsjaar)
CoropnaamArbeidsproductiviteitsniveau 2019
Oost-Groningen65,3
Delfzijl en omgeving77,6
Overig Groningen74,5
Noord-Friesland68,4
Zuidwest-Friesland68,8
Zuidoost-Friesland72,5
Noord-Drenthe70,6
Zuidoost-Drenthe73,6
Zuidwest-Drenthe69,2
Noord-Overijssel78,2
Zuidwest-Overijssel76,2
Twente77,6
Veluwe78,6
Achterhoek75
Arnhem-Nijmegen81,8
Zuidwest-Gelderland79,4
Utrecht91,2
Kop van Noord-Holland69,8
Alkmaar en omgeving75,5
IJmond79,9
Agglomeratie Haarlem80,2
Zaanstreek78,4
Groot-Amsterdam103,8
Het Gooi en Vechtstreek87
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek85,9
Agglomeratie 's-Gravenhage85,5
Delft en Westland85
Oost-Zuid-Holland81,7
Groot-Rijnmond94,4
Zuidoost-Zuid-Holland85
Zeeuwsch-Vlaanderen83,8
Overig Zeeland75,3
West-Noord-Brabant87
Midden-Noord-Brabant78,1
Noordoost-Noord-Brabant85,7
Zuidoost-Noord-Brabant88,8
Noord-Limburg80,3
Midden-Limburg77,4
Zuid-Limburg86,9
Flevoland84,5
Bron: CBS (bewerking: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) Brontabel als csv (1 kB)