2. Een ondernemende beroepsbevolking

Nederland derde in de National Entrepreneurship Context Index

Volgens de National Entrepreneurship Context Index (NECI) van de Global Entrepreneurship Monitor 2018/2019, die aangeeft hoe ondernemersvriendelijk een land is, staat Nederland in 2019 op de derde plek van de 54 deelnemende landen. Van de Europese en Noord-Amerikaanse landen staat Nederland op de eerste plaats. Nederland scoort met name goed op het gebied van fysieke, commerciële en juridische infrastructuur. Daarnaast is het klimaat op het vlak van financiering en belasting en van samenwerking met universiteiten in Nederland uitstekend.

Nederland scoort het hoogst op 'het gemak om een bedrijf te starten'. Driekwart van de volwassenen vindt het makkelijk om een bedrijf te starten in Nederland, vergeleken met 12 procent van de volwassenen in Griekenland. Ook starten ondernemers in Nederland - vergeleken met andere landen - vaak met hun bedrijf vanuit het zien van kansen dan vanuit noodzaak. Volgens het NECI-rapport hebben inspanningen van de overheid in de afgelopen decennia om regelgeving te versoepelen en een gunstiger klimaat voor nieuwe ondernemers te scheppen, eraan bijgedragen dat de omstandigheden om een bedrijf te starten in Nederland relatief goed zijn.

Nederland koploper op het gebied van ondernemerschapscultuur

Het ondernemersklimaat in de lidstaten van de Europese Unie wordt door de Europese Commissie beoordeeld op negen indicatoren. Nederland scoort met name goed op ondernemerschapscultuur, doorstartmogelijkheden en de administratieve lastendruk voor startende ondernemers.

Opkomst zzp'ers

Het percentage van de werkzame beroepsbevolking dat zelfstandig in zijn of haar inkomen voorziet is in 10 jaar tijd toegenomen van 12 procent tot meer dan 15 procent. De groei van het ondernemerschap is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de opkomst van de zzp’er.

De afgelopen tien jaar is het aandeel zelfstandigen in de Nederlandse beroepsbevolking fors toegenomen. Het aandeel zelfstandigen kende in 2017 voor het eerst sinds jaren een lichte daling, maar het ligt nog altijd ruim boven het Europees gemiddelde.

Beleving ondernemerschap

De groei van het ondernemerschap is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de opkomst van de zzp’er. In bijna geen enkel land zijn mensen zo positief over een carrière als ondernemer als in Nederland. Verreweg de meeste mensen in Nederland worden ondernemer omdat ze kansen zien en niet vanuit noodzaak. Eenmaal ondernemer dan is een beperkt deel van de mensen gericht op het uitbreiden van het personeelsbestand in de komende vijf jaar. Velen blijven zzp'er met een lagere productiviteit dan de rest van het mkb.

Gemak zaken doen: Nederland op 36e plaats wereldwijd

Zakendoen heeft baat bij wetten en spelregels, maar kan er ook door gehinderd worden. Experts beoordelen voor de Wereldbank jaarlijks het wet- en regelgevend kader waar ondernemers mee te maken krijgen. Dat doen ze op basis van casestudies, waarin naar alle facetten van betreffende landen wordt gekeken. Van het gemak waarmee een onderneming wordt opgericht tot het verkrijgen van vergunningen. Nederland beweegt zich de afgelopen jaren tussen posities 25 en 36. In het meest recente jaar staat Nederland 36e van de 190 landen.

Ranking voor startupecosystemen: Het Nederlandse ecosysteem op plaats 15

Het startupklimaat in Nederland is de afgelopen jaren sterk verbeterd. In de tweejaarlijkse Genome ranking voor startupecosystemen staat het Nederlandse ecosysteem volgens de meest recente ranking op de 15e plaats. Dit is vier plaatsen hoger dan in 2017. In deze ranking omvat ‘Amsterdam-StartupDelta’ alles binnen een straal van 100 kilometer rondom Amsterdam. Het Nederlandse ecosysteem is na Groot-Londen, Groot-Berlijn, Groot-Parijs en Groot-Stockholm het vijfde ecosysteem binnen Europa.

De stijging van Nederlandse ecosysteem wordt gedreven door een toename van het aantal startups, toename van de investeringen en een toename van het aantal grote exits. Dit neemt niet weg dat dat Nederlandse ecosysteem op het gebied van investeringen nog steeds beneden gemiddeld scoort. Ook de toegang tot ondernemend en technisch talent en de toegang tot internationale markten zijn verbeterpunten voor het Nederlandse ecosysteem.

Het Nederlandse ecosysteem scoort ook goed in de aantal sectorspecifieke subrankings, met name in de “cleantech”-ranking (2e), de “Agro-food”-ranking (4e), en de Life Sciences-ranking (15e). Het Nederlandse ecosysteem scoort daarentegen wel buiten de top 25 in de “Female founder ranking” (klik hier).