Bedrijvenbeleid

Belang topsectoren in economie

De topsectoren zijn op veel terreinen belangrijk voor de Nederlandse economie. Maar het allerbelangrijkste is dat de negen sectoren samen verantwoordelijk zijn voor 90 procent van de (private) R&D-uitgaven.  

Groot aandeel in economie

Het aandeel van de negen topsectoren in de toegevoegde waarde, R&D-uitgaven en in de export van goederen benadrukt het belang van de topsectoren in Nederland. Het aandeel van de topsectoren in de toegevoegde waarde van Nederland bedraagt 25 procent. De topsectoren leveren circa 36 procent van de totale Nederlandse export van goederen. Door de sterke koppeling profiteert de rest van de economie hier ook van omdat de topsectoren voor hun export intensief gebruik maken van de diensten, producten en halffabrikaten van andere bedrijven.

De topsectoren zijn verantwoordelijk voor 90 procent van de R&D-uitgaven van de bedrijven. Dit hoge percentage illustreert het kennisintensieve karakter van de topsectoren. Het CBS heeft dit jaar voor het eerst ook cijfers over de export van diensten verdeeld naar sectoren gemaakt. Hoewel het iets lager is dan bij de export van goederen, onderstreept dit percentage ook de exportgerichtheid van de topsectoren in de Nederlandse economie.

Aandeel topsectoren in Nederlandse economie, 2014
Aandeel topsectoren in Nederlandse economie 2014 (%)RestTopsectoren
Toegevoegde waarde (2013)74,825,2
Export van goederen (2013)60,739,3
Export van diensten (2014)67,832,2
R&D uitgaven (2013)9,590,5
bron: CBS, Monitor Topsectoren 2016 Brontabel als csv (214 bytes)

Veel topsectoren zijn heel productief

Gemiddeld genomen kennen de topsectoren een hogere arbeidsproductiviteit dan het gemiddelde van de Nederlandse economie. Dit komt mede doordat de topsectoren zowel kapitaalintensiever als kennisintensiever zijn. Met name de topsector Energie (niet afgebeeld) kent door zijn hoge kapitaalintensiteit een hoge arbeidsproductiviteit; bijna vier keer hoger dan het topsectoren gemiddelde en bijna vijf keer hoger dan het Nederlands gemiddelde. Daarnaast zitten ook de topsectoren Chemie en Water ruim boven het gemiddelde. De Creatieve Industrie heeft daarentegen een relatief lage arbeidsproductiviteit. Deze sector kent weinig schaalvoordelen en is daardoor arbeidsintensief. Deze topsector bestaat uit veel mkb-bedrijven. Bovendien kent deze (jonge) sector jaarlijks veel nieuwe starters die, in doorsnee, bij aanvang minder productief zijn dan gevestigde bedrijven.

Arbeidsproductiviteit topsectoren, 2013 (x € 1.000 per fte)
Arbeidsproductiviteitsniveau, 2013 (x € 1.000 per fte)
Nederland84
Chemie151
Water108
LSH97
HTSM95
Transport en Opslag92
T&U86
Agri&Food83
Creatieve Industrie61
Brontabel als csv (184 bytes)

Samenstelling topsectoren: HTSM is grootste topsector

Met een aandeel van 30 procent in toegevoegde waarde van alle topsectoren samen, is HTSM veruit de grootste topsector. LSH en water zijn relatief kleine topsectoren afgemeten aan hun directe aandeel in het totaal.

Aandeel topsectoren in toegevoegde waarde topsectoren, 2013 (in %)
Aandeel topsectoren in toegevoegde waarde totaal topsectoren, 2014 (%)
HTSM30
Transport en Opslag18
Energie16
Agri&Food12
Creatieve Industrie8
Chemie7
T&U6
Water4
LSH2
Brontabel als csv (189 bytes)