Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO)

Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO)

Via de fiscale regeling WBSO stimuleert het kabinet ondernemers in alle bedrijfssectoren om meer te investeren in onderzoek en ontwikkeling (R&D, ook wel S&O genoemd). Met WBSO kunnen ondernemers hun loonkosten en andere kosten en uitgaven van S&O-projecten verlagen. Daarvoor ontvangen zij een korting op de loonbelasting. Zelfstandig ondernemers ontvangen een vaste aftrek voor S&O. Daarnaast is er nog een extra tegemoetkoming voor starters.

Belangrijkste resultaten

  • De omvang van de (vastgestelde) S&O-uitgaven nam in 2021 verder toe. In 2021 bedroeg dit 6,14 miljard euro en daarmee is deze 2,5 procent hoger dan in 2020 (5,99 miljard euro). Bovendien is dit de hoogste omvang van (vastgestelde) S&O-uitgaven sinds het begin van de regeling.
  • Het (vastgestelde) aantal bedrijven dat gebruik maakte van de WBSO in 2021 bedroeg 19.410.  Dat aantal is ongeveer één procent minder dan in 2020.
  • Dankzij de WBSO hebben bedrijven in 2021 in totaal ruim 1,4 miljard euro korting ontvangen op hun te betalen loonheffingen. In 2021 lagen de voordeelpercentages tijdelijk hoger om bedrijven extra te ondersteunen tijdens de coronacrisis.

Feiten en cijfers

Het (vastgesteld) aantal bedrijven dat gebruik maakte van de WBSO nam in de periode 2015-2021 geleidelijk af van 21.940 naar 19.410. De grootste afname vond plaats in de periode 2016-2018, waarna het aantal gebruikers zich de laatste jaren heeft gestabiliseerd. Uit onderzoek van RVO en het CBS blijkt dat de grootste terugloop van het aantal gebruikers met name kwam door een afname van nieuwkomers (klik hier om meer over het onderzoek te lezen). Het afnemend aantal WBSO-gebruikers betekent niet direct dat het bereik van de regeling onder R&D-bedrijven in Nederland afneemt. Het aantal structurele WBSO-gebruikers, evenals de totale omvang van S&O, blijft op peil.

De omvang van de (vastgestelde) S&O-uitgaven, die met de WBSO werden ondersteund, nam in dezelfde periode toe van 5,2 miljard euro naar 6,1 miljard euro. Historisch is 2021 tot nu toe het jaar met de hoogste totale S&O-uitgaven.

Aantal bedrijven en zelfstandigen met vastgestelde WBSO, 2011-2021 en RDA, 2012-2015

Aantal bedrijven en zelfstandigen met vastgestelde WBSO, 2011-2021 en RDA, 2012-2015 WBSO
WBSOwaarvan tevens RDA
2011207500
2012858012920
2013696014810
2014660015300
2015662015320
2016214570
2017204340
2018194390
2019193210
2020196780
2021194100
Bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Brontabel als csv (192 bytes)
Omvang van de loonsom en uitgaven die vallen onder de WBSO, 2011-2021 en RDA 2012-2015, vaststellingen (€ mln) WBSO
SenO-uitgaven RDASenO-uitgaven niet loonsomSenO-loonsom WBSO
2011003174
2012144303424
2013174203391
2014180403490
2015182303345
2016020863385
2017020773418
2018020363434
2019021563656
2020021843803
2021022353901
Bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Brontabel als csv (260 bytes)

Verzilverd beleidsbudget (exclusief zelfstandigen), 2011-2021 (€ mln)

Verzilverd beleidsbudget (exclusief zelfstandigen), 2011-2021 (€ mln) WBSO/RDA
WBSO en RDA: gebruik beleidsbudget 2011-2021Verzilverd beleidsbudget WBSOVerzilverd beleidsbudget RDA
20119150
2012731135
2013766202
2014780232
2015769154
201612080
201711820
201810740
201911820
202012260
202114110
Bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Brontabel als csv (251 bytes)
Verzilverde beleidsbudget S&O-aftrek zelfstandigen, 2016-2021 (€ mln) Aftrek speur- en ontwikkelingswerk
Verzilverd beleidsbudget S en O-aftrek zelfstandigen
20165
20175
20185
20195
20205
20215
Bron: Miljoenennota Brontabel als csv (103 bytes)

Regionale verdeling van WBSO-gebruikers, 2021

Hieronder is de verdeling weergegeven van het aantal unieke WBSO-bedrijven als percentage van het totaal aantal bedrijfsvestigingen voor de 40 COROP-gebieden. Uit de cijfers blijkt dat in 2021 de drie regio’s met daarin een technische universiteit (Twente, Delft en Eindhoven) een bovengemiddeld aantal S&O-bedrijven kent ten opzichte van het totaal aantal bedrijfsvestigingen in de regio.

Inhoudingsplichtigen WBSO als percentage van het aantal bedrijfsvestigingen (alleen BV en NV; bron CBS), 2021

Inhoudingsplichtigen WBSO als percentage van het aantal bedrijfsvestigingen (alleen BV en NV; bron CBS), 2021 WBSO
COROP naamAandeel
Oost-Groningen3,60%
Delfzijl e.o.3,60%
Overig Groningen5,10%
Noord-Friesland3,10%
Zuidwest-Friesland5,20%
Zuidoost-Friesland4,00%
Noord-Drenthe3,40%
Zuidoost-Drenthe4,00%
Zuidwest-Drenthe3,00%
Noord-Overijssel4,10%
Zuidwest-Overijssel4,40%
Twente6,70%
Veluwe3,80%
Achterhoek5,10%
Arnhem Nijmegen3,90%
Zuidwest-Gelderland3,30%
Utrecht3,20%
Kop van Noord-Holland3,90%
Alkmaar e.o.2,80%
IJmond2,00%
Agglomeratie Haarlem2,30%
Zaanstreek2,20%
Groot-Amsterdam3,10%
Het Gooi en Vechtstreek2,20%
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek3,30%
Agglomeratie �s-Gravenhage2,50%
Delft en Westland6,90%
Oost-Zuid-Holland2,70%
Groot-Rijnmond2,50%
Zuidoost-Zuid-holland2,60%
Zeeuwsch-Vlaanderen2,20%
Overig Zeeland3,10%
West-Noord-Brabant3,30%
Midden-Noord-Brabant3,50%
Noordoost-Noord-Brabant4,30%
Zuidoost-Noord-Brabant6,30%
Noord-Limburg4,40%
Midden-Limburg3,20%
Zuid-Limburg2,90%
Flevoland3,20%
Bron: CBS Brontabel als csv (1 kB)